De geschiedenis van Heineken en De L’Europe gaat terug naar begin twintigste eeuw, toen het hotel werd gekocht door Henry Pierre Heineken (1886-1971) en twee vrienden. De tweede directeur van de bierbrouwerij zag het als een mooie plek om relaties te ontvangen en onder te brengen. Kort na de Tweede Wereldoorlog had de firma Heineken het merendeel van de aandelen in handen. Uiteindelijk werd de biergigant de enige aandeelhouder. Onder leiding van Alfred ‘Freddy’ Heineken (1923-2002), die in 1941 in dienst van het bedrijf was gekomen en tot 1989 zou aanblijven, groeide Heineken uit tot een wereldberoemd merk. De markante ondernemer was vaste gast van Le Bar, het inpandige café van De L’Europe. In 1998 veranderde de bar haar naam in Freddy’s, verwijzend naar de eigenaar van het hotel. Nu, vijfentwintig jaar later, ondergaat Freddy’s Bar, onder de bezielende leiding van de kersverse managing director Robert-Jan Woltering, een grondige renovatie. Van juni tot augustus transformeert de bar in een grand café dat de historie van Freddy moet ademen.
“Toen ik hier in mijn nieuwe rol kwam, heb ik alles tegen het licht gehouden”, legt Woltering uit. “Ik vond het compleet gerestylede hotel waanzinnig mooi geworden, een weerspiegeling van de rijke geschiedenis van De L’Europe. Alleen vond ik dat Freddy’s Bar niet meer bij het De L’Europe van vandaag paste, en ook niet bij wat Heineken is en uitstraalt. Het was getekend door de tand des tijds. Er zat bijvoorbeeld nog een rookruimte in die totaal niet meer relevant was. Waarom maken we er niet iets écht moois van, vroeg ik me af. Een café als een hommage aan Freddy, waarbij je na binnenkomst door alle fases van zijn leven loopt en denkt: ja, ik snap het, dit is Freddy’s! Dat willen we mede bereiken door de highlights uit zijn leven te etaleren, waaronder kunst, memorabilia en persoonlijke dingen uit het Heineken Archief. Wees niet bang, het wordt geen museum, het blijft een kroeg. Sterker: Freddy’s Bar wordt niet alleen aan ode aan Freddy, maar ook een eerbetoon aan de traditie van het Grand Café. Dat idee, Freddy’s Bar inrichten als hommage aan de naamgever, is door iedereen omarmd, zowel intern als door de brouwerij.” Natuurlijk is Heineken méér dan alleen Freddy, het omvat meerdere generaties en complete teams. Maar wel is Freddy de entrepreneur die het bedrijf groot heeft gemaakt en de marketeer met briljante vondsten. De slogan ‘Heerlijk, Helder, Heineken’ komt uit zijn koker en ook op het gebied van brand positioning heeft hij dingen essentieel veranderd. “Vroeger was het Heineken’s. Maar ga dat eens aan een Amerikaan uitleggen. Dus heeft hij die ‘s’ ervan af geklust. Ook heeft hij de lachende eerste ‘e’ geïntroduceerd in de naam Heineken, door die zo te kantelen dat het als het ware een lachebekje werd. Die man was zijn tijd ver vooruit.”
Dat hij zijn tijd ver vooruit was, blijkt ook uit enkele memorabilia die een plekje krijgen in Freddy’s Bar. In het vernieuwde grand café, compleet met kroonluchters, kanten gordijntjes, Amsterdamse krulletters, een centrale leestafel en hoge tafels aan het raam waar je ’s morgens van een cappuccino kunt genieten met uitzicht over de Amstel, vind je bijvoorbeeld de kaart van The United States of Europe, door Freddy ook wel Eurotopia genoemd. “Freddy was extreem begaan met zijn omgeving. Naast bier maken vond hij het leuk om ook andere initiatieven te nemen en out of the box te denken. En niet alleen te denken, maar ook dóór te denken en tot in detail uit te werken.” Met een ecoloog boog hij zich over het dichten van het gat in de ozonlaag. En met medewerking van de historici prof. dr. Henk Wesseling en Wim van den Doel van de Universiteit Leiden schreef hij in 1992 een pamflet voor een nieuwe indeling van Europa, als reactie op het Verdrag van Maastricht (oprichting van de Europese Unie, EU) en het Verdrag van Porto in 1992 (oprichting van de Europese Economische Ruimte, EER). Heineken beschouwde de onderlinge machtsverschillen tussen nationale staten als een obstakel voor de Europese eenwording: de grote landen konden te veel hun eigen belang doordrukken. In plaats van een verenigd Europa vanuit één centraal orgaan regeren, zag hij liever delegatie van de macht naar min of meer autonome regio’s, die verder niet te veel in grootte mochten verschillen. Heineken dacht aan 5 à 10 miljoen inwoners per regio. Dat zou tot een efficiënter bestuur leiden. Bovendien zou de geografische nivellering van macht betere kansen op stabiliteit, gelijkheid en vrede bieden.
“Hij had niet alleen oog voor de wereld(politiek), maar ook voor het belang van wetenschap en technologie”, weet Woltering. “Daarom heeft Freddy een aantal grote internationale wetenschapsprijzen in het leven geroepen.” Vijf van deze Heinekenprijzen worden elke twee jaar uitgereikt aan personen die zich hebben onderscheiden op het gebied van biochemie en biofysica, historische wetenschap, geneeskunde, milieuwetenschappen en cognitiewetenschappen, een zesde wordt toegekend aan een Nederlandse beeldend kunstenaar. Aan de wetenschapsprijzen is een geldbedrag van 200.000 dollar verbonden, de kunstprijs omvat een bedrag van 100.000 euro, waarvan de helft is bestemd voor een publicatie of tentoonstelling. Wetenschappers van over de hele wereld kunnen collega’s voordragen voor deze prijzen. Een onafhankelijke jury van wetenschappers, leden van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), kiest uit de voordrachten de prijswinnaars. De uitreiking vindt elk even jaar plaats in de Beurs van Berlage tijdens een bijzondere zitting van de KNAW. De wetenschappelijke Heinekenprijzen worden gefinancierd door de Stichting Alfred Heineken Fondsen, de Heinekenprijs voor de Kunst door de Dr. A.H. Heineken Stichting voor de Kunst. “In Freddy’s Bar komt de Dr. H.P. Heinekenprijs voor Biochemie en Biofysica te staan”, zegt Woltering niet zonder trots. Deze kristallen trofee is een replica van een miniatuurmicroscoop, ontwikkeld door de geleerde Antonie van Leeuwenhoek, en staat symbool voor de vorderingen binnen de biochemie en biofysica sinds de instelling van de prijs in 1963. “Waanzinnig toch dat die prijs, Freddy’s stimulans voor de wetenschap, straks deel uitmaakt van ons café?” De trofee is ontworpen door Willem Heesen, een van de pioniers van de vrije glaskunst, en vervaardigd door de Koninklijke Nederlandsche Glasfabriek Leerdam. De meest recente winnaar van de Dr. H.P. Heinekenprijs voor de Biochemie en Biofysica is Carolyn Bertozzi, hoogleraar scheikunde en hoogleraar chemische systeembiologie aan de Stanford-universiteit in Californië. In 2022 kreeg zij de prijs voor haar baanbrekende onderzoek naar de communicatie tussen cellen en methoden om deze te beïnvloeden.
Het hele artikel lezen? De zomereditie is een frisse cocktail van ondernemerschap en sport. In deze editie passeren enkele ondernemers uit de Champions League van het zakendoen de revue. Onder wie Freddy Heineken en hospitality tycoon Richard Caring, wiens uitdijende imperium het ‘restaurant-equivalent van LVMH’ wordt genoemd. Zakendoen is topsport, maar topsport is ook zakendoen. Neem de Formule 1: de sport ontwikkelt zich steeds meer tot een octopus met armen die alle aspecten binnen onze samenleving raken. Jaap de Groot onderzocht hoe miljoenen in miljarden worden omgezet. Verder interviews met turnster Sanne Wevers, tweesterrenchef Guido Braeken, hotellier Robert-Jan Woltering, designer Maarten Baas en Rico dus, samen met zijn Naomy. Ook de ‘King of Kickboxing’ ontpopt zich als octopus (met héél sterke armen): als ondernemer is hij in verschillende branches actief. “Als ik later terugkijk, wil ik niet denken ‘had ik maar dit of dat’. Ik wil gewoon, boem, gasgeven, leuke dingen doen, genieten.” Boem, de nieuwe MASTERS: geniet ervan!
Bestel hier MASTERS Magazine #54
© 2024 MASTERS EXPO. All rights reserved.
