In de autogeschiedenis is er een enkeling die de magic touch had, dat ondefinieerbare extra dat liefhebbers betovert. Zo begon Enzo Ferrari een automerk dat eenendertig F1-wereldtitels voor rijders en constructeurs scoorde. Alsof dat niet genoeg is, staan er ook zeven Ferrari’s in de top 10 van duurst geveilde auto’s aller tijden. Veel legendarischer dan Il Commendatore, zoals Enzo Ferrari door zijn eigen mensen werd genoemd, wordt het niet. Nog zo’n voorbeeld is Ayrton Senna da Silva. Ook al is Max Verstappen waarschijnlijk de meest complete coureur aller tijden, hij is dit zonder het mysterie en de bovenmenselijke uitschieters van Senna. Mensen als Ferrari en Senna hebben altijd een wolk van mystiek om zich heen gehad. Zulke Masters of Magic van de autogeschiedenis zijn vaak tevens legendes in de autosport. Het autoracen is onmisbaar voor de auto-industrie, want de sport is een test lab voor autobouwers. Nieuwe ideeën worden ontwikkeld, getest en vervolmaakt op het circuit. Zo dankt de hybride technologie zijn enorme sprongen mede aan de razendsnelle doorontwikkeling op het circuit. Maar ook zaken als veiligheidsriemen, achteruitkijkspiegels, ABS, carbonfiber en schijfremmen komen uit het autoracen. Op racesnelheid gaat de ontwikkeling nou eenmaal het hardst.
Onze eerste ‘magiër’ heeft een legendarische naam in de autosport, maar leverde zijn grootste bijdragen aan het dagelijkse verkeer. Bij Ferdinand Porsche is de achternaam een aardige hint welk merk hij gesticht heeft, maar zijn invloed gaat veel verder. In 1893 voorzag hij, op achttienjarige leeftijd, zijn ouderlijk huis van een compleet elektrisch verlichtingssysteem. In 1898 bouwde hij zijn eerste auto, de elektrische Egger-Lohner C.2 Phaeton. Vervolgens bedacht Porsche de naafmotor, die we tegenwoordig nog steeds zien in veel elektrische fietsen en auto’s. Op basis van deze naafmotor werd de Lohner-Porsche Electromobile gebouwd, die zijn primeur kreeg op de Wereldtentoonstelling van Parijs 1900. Inderdaad, op hetzelfde terrein waar op de vorige Expo Universelle de Paris, de Eiffeltoren was onthuld. Het motief voor de lancering van deze elektrische auto zal trouwens bekend klinken. Porsche’s partner Lohner omschreef de reden als volgt: “De lucht is genadeloos verpest door het grote aantal benzinemotoren in gebruik.”
Later in 1900 werd Porsche de uitvinder van de hybride auto. Hij bouwde een elektrische auto die, met behulp van een verbrandingsmotor, de accu’s tijdens het rijden zo zuinig mogelijk oplaadt. Pas ruim honderd jaar later zagen we dit principe terug, onder andere in BMW’s elektrische supercar, de i8. Zijn eigen merk stichtte Porsche in 1931, en modellen als de 356, Speedster en 911 zijn iconen van de autogeschiedenis. Toch is de bekendste bijdrage die Ferdinand Porsche heeft geleverd aan de autowereld geen Porsche, maar de VW Kever uit 1938. En daar komen we meteen bij de donkere kant van zijn magie, want de Volkswagen werd ontworpen in opdracht van Adolf Hitler. Porsche was namelijk een nazi die wapens ontwierp voor Hitler en als SS’er van Himmler zelfs de SS Ehrenring ontving. Dus ondanks zijn ongelooflijke bijdragen aan de wereldwijde mobiliteit en zijn vele onderscheidingen, was hij bepaald geen kandidaat voor de Nobelprijs voor de Vrede.
Ayrton Senna heeft weliswaar nooit een Nobelprijs gekregen, maar de Braziliaan is na zijn dood wel nagenoeg heilig verklaard. Ondanks zijn meedogenloze rijstijl had Senna een groot hart. Hij gaf altijd al donaties en hielp mensen, maar er zat geen echte structuur in. Pas enkele maanden voor zijn dood bedacht de drievoudig wereldkampioen dat hij samen met zijn familie een stichting wilde beginnen die opkomt voor de kansarme kinderen in Brazilië. Helaas heeft Ayrton het zelf niet mogen meemaken, want het Instituto Ayrton Senna is pas na zijn dood opgericht. De stichting is echter een Senna-waardig succes. Het geeft miljoenen Braziliaanse kinderen kans op scholing en verbetert daarnaast de kwaliteit van het onderwijs in Brazilië in zijn geheel. Senna’s begrafenis was de grootste ooit en werd bezocht door ruim drie miljoen mensen. Daarnaast keken in Brazilië honderd miljoen mensen naar de live uitzending. Tijdens zijn leven bouwde Senna door zijn gevechten met Alain Prost, zijn ongelooflijke kwalificatierondes en zijn bij vlagen onmenselijke wagenbeheersing een immense supportersschare op. En zelfs nu, bijna dertig jaar na zijn dood in het harnas, is Senna nog steeds wereldwijd geliefd en bewonderd.
Het team waarmee Senna tijdens de Grand Prix van Portugal 1985 zijn eerste zege scoorde, was Lotus. De legendarische Colin Chapman was oprichter, teambaas en ontwerper van het Lotus-raceteam. Voor zijn raceauto’s deed hij uitvindingen als de monocoque: een chassis dat wordt gedragen door de buitenschaal en niet inwendig verstevigd hoeft te worden. Nog zo’n briljante uitvinding is het ground effect, waarbij de bodemplaat fungeert als een omgekeerd vleugelprofiel en de auto naar de grond zuigt voor optimale wegligging. Chapman is ook oprichter en ontwerper van het Lotus-sportwagenmerk. Lotus bouwde klassiekers als de Lotus Seven, Elan en Esprit. De beeldschone Lotus Esprit speelde een hoofdrol in de James Bondfilm The Spy Who Loved Me, waarin deze door Q was omgebouwd tot duikboot. De Super Seven, uit 1957, vormt nog steeds de basis voor de auto’s van Donkervoort, Caterham en Westfield. Ook de Elan, uit 1962, is legendarisch. Gordon Murray, tevens zo’n ontwerper met de magic touch, vertelde dat hij zich bij het ontwerpen van de McLaren F1 hypercar ten doel had gesteld de F1 net zo goed te laten sturen als een Lotus Elan, maar dat hem dat net niet gelukt is. Dat is nogal een compliment, omdat de McLaren F1, uit 1992, nog steeds de standaard is voor de huidige hypercars. En de meeste van deze multi-miljoenen kostende hypercars krijgen op het circuit nog steeds een pak slaag van de dertig jaar oude McLaren.
Ieder bepaalt voor zichzelf wie hun helden, legenden en mythen zijn. Natuurlijk waren mensen als Enzo Ferrari larger than life, maar wat te zeggen van bijvoorbeeld Michèle Mouton? In het begin van de jaren tachtig werd Mouton de enige vrouw die ooit een WK rally won. Dit deed ze nota bene in de tijd van de Groep B auto’s, de spectaculairste en snelste vierwielaangedreven prototypes die ooit zijn gebruikt tijdens WK rally’s. In 1986, na een aantal dodelijke ongelukken, werd Groep B afgeschaft, omdat deze ‘echtemannenauto’s’ gewoon te gevaarlijk waren. Maar in die jaren won Michèle Mouton met haar Audi quattro dus maar liefst 4 WK rally’s.
Niki Lauda is ook zo’n legende. In 1976 liep hij tijdens een crash op de Nürburgring zeer zware brandwonden aan gezicht en longen op. Er werd zelfs een priester naar het ziekenhuis gehaald om hem de laatste sacramenten toe te dienen. Toch overleefde hij. Het leek echter een feit dat zijn carrière over was. Dat zag Lauda zelf dus anders, want zes weken later stond hij weer aan de start van een grand prix. Een jaar later werd hij zelfs voor de tweede keer wereldkampioen, een kunststukje dat hij in 1984 nog een keer herhaalde. Lauda was, zoals ze dat in het wielrennen noemen, ‘geen gewone’. De autogeschiedenis zit vol met dit soort ongewone, dappere, briljante en mystieke figuren, en soms zit er één tussen met de magic touch.
De magische najaarseditie van MASTERS Magazine is vanaf nu verkrijgbaar. Artificiële intelligentie is nu al niet meer weg te denken uit ons leven. Maar, is deze ontwikkeling iets om te vieren of te vrezen? Nemen Terminators de boel over of maken vriendelijke robots ons aardse bestaan nog gerieflijker? In deze editie wordt AI onder de loep genomen. Volgens filosoof Rowan Williams is het belangrijk om te onthouden dat AI, wat het ook doet, altijd imiteert. En dat wij ons als mens onderscheiden door vindingrijkheid. Een mooi voorbeeld is vastgoedondernemer André Snippe, die in Hoofddorp een hypermoderne stadswijk laat verrijzen. Of nautisch ontwerper Jurjen Eerkens, die met zijn Hytender een baanbrekende boot heeft ontwikkeld die vooroploopt in de verduurzaming van de jachtindustrie. Deze en meer vindingrijke ondernemers sieren de pagina’s van deze editie. Waarin ook wordt vooruitgekeken naar MASTERS EXPO | The MAGICAL Edition, onze exclusieve zakenbeurs óók ontsproten uit vindingrijkheid.
Bestel hier MASTERS Magazine #55
© 2024 MASTERS EXPO. All rights reserved.
