Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

Het WK van Qatar

Op zondag 20 november wordt met Qatar – Ecuador afgetrapt voor het WK voetbal en kan na jaren van discussies over het olie- en gasstaatje de focus op het voetbal worden gericht. Jaap de Groot was erbij toen op 2 december 2010 in Zürich het WK 2022 aan het emiraat in de Perzische Golf werd toegewezen en was een van de eersten die onthulden dat de keuze voor Qatar doorgestoken kaart was. Aan de vooravond van het grootste sportevenement ter wereld maakt hij op locatie in Qatar de balans op.
Doha, Qatar | FIFA World Cup Qatar 2022 Official Countdown Clock at the corniche

Rijdend door Doha valt meteen de benzineprijs op: vijftig cent per liter. In dat opzicht zorgt Qatar dus wel goed voor zijn burgers. Dan passeer ik een groot gebouw met op de voorgevel ‘Dutch Institute for Hotel Management’. Op zich niet zo vreemd, want werkelijk alle grote hotelketens hebben vestigingen in het ministaatje. Wil je het hotelvak leren? Stageplekken zat in Qatar. De selectie van het Nederlands elftal heeft in Doha gekozen voor een verblijf in het St. Regis Hotel, dat 335 zeer luxe kamers telt. Het statige gebouw geldt als een van de vele toplocaties in Qatar, waar ogenschijnlijk op elke hoek van de straat een vijf- of viersterrenhotel staat. Dan rijd je langs de Four Seasons, doemt verderop de Kempinski op en staan in een straal van vijf kilometer vijf hotels uit de Hiltonketen. Het doet denken aan Singapore, ook een land met een kleine lokale bevolking en een enorme internationale toestroom. Bij de volkstelling van 1997 telde Qatar slechts 522.000 inwoners. In 2004 was dit gestegen naar 744.000 en inmiddels opgelopen tot 2,8 miljoen. Het WK is daar duidelijk van invloed op geweest, want sinds de toewijzing van het toernooi in 2010 steeg het inwoneraantal met liefst 900.000, een toename van ruim 30 procent. Dit kan niet los worden gezien van de enorme welvaart in een van de rijkste landen ter wereld. Het geld lonkt, dus komen ze daar uit alle delen van de wereld op af. Een van hen is trouwens Gianni Infantino, president van de Wereldvoetbalfederatie FIFA, tegen wie in Zwitserland strafrechtelijke onderzoeken lopen. Wonend in Qatar heeft hij weinig van de Zwitserse justitie te vrezen, intussen leeft ook hij er als een grootvorst. Want er is onnoemelijk veel geld in Qatar. Zo haalde mijn begeleider Mubarak mij op in de nieuwste Lexus. Zo splinternieuw dat binnenin alles nog in het plastic zat. Mubarak had zich duidelijk nog geen tijd gegund om zijn luxueuze bolide uit te pakken.

 

Het Qatar Olympic & Sports Museum, dat ligt aan het Khalifa International Stadion

Doorgestoken kaart

Ik ben op vrijdag 10 juni in Qatar, de dag waarop normaal gesproken het WK voetbal in het olie- en gasstaatje had moeten starten. Zo werd tenminste op 2 december 2010 besloten door het Uitvoerend Comité van de FIFA, van wie de helft inmiddels achter de tralies zit. Met dank aan de FBI, niet toevallig uit het land dat toen van Qatar de uitverkiezing verloor. Dit even terzijde, want toen binnen 24 uur duidelijk werd dat de toewijzing van het WK 2022 doorgestoken kaart was, bleven de bonden, ook de KNVB, de andere kant opkijken. Daarom heb ik moeite met het politiek correcte gedoe over Qatar en de discussie of we wel of niet moeten gaan. Omdat het twaalf jaar te laat komt. Bovendien wordt er juist nu iets te gemakkelijk aan voorbijgegaan dat alle druk van buitenaf wel degelijk tot verbeteringen heeft geleid. Volgens de Verenigde Naties zijn er de laatste vijf jaar dusdanige maatschappelijke veranderingen doorgevoerd dat Qatar op veel terreinen zelfs vooroploopt in het Midden-Oosten. Dus ook ten aanzien van Dubai, waar wekelijks vliegtuigen vol Nederlanders de bloemen buiten zetten.Een belangrijke verbetering is het ontmantelen van het kafala-systeem, waarbij visum en werkvergunning contractueel verbonden zijn aan één werkgever. Arbeiders mogen nu van baan wisselen zonder toestemming van hun baas. Ook wordt het innemen van paspoorten actief tegengegaan en is sinds 2021 sprake van een wettelijk minimumloon. Tevens is duidelijk dat het rondzingende getal van 6.500 doden, die tijdens de bouw van de WK-stadions zouden zijn gevallen, uit z’n context is gehaald. Het betreft namelijk alle migranten uit Pakistan, Nepal, Bangladesh en Sri Lanka die tussen 2010 en 2020 in Qatar zijn overleden. Dus inclusief de bouwvakkers en niet alleen de bouwvakkers. Overigens is nog steeds niet duidelijk hoeveel er werkelijk tijdens de bouw van de acht stadions zijn omgekomen. Lopende door de straten van Doha, vraag ik me trouwens af hoe iemand in deze bloedhitte überhaupt kan werken. Op de dag dat het WK conform het winnende bid van Qatar had moeten beginnen, tikt de thermometer namelijk 51 graden aan. En vraag ik me af hoe volgzaam de ruim tweehonderd voetbalbonden hebben kunnen zijn om voor 2022 aanvankelijk voor een zomer-WK in Qatar te kiezen. Een periode waarin je hier een T-bone steak op het asfalt kunt bakken. Wie toen even gegoogeld had, had al kunnen zien dat in juni temperaturen tussen de 40 en 50 graden normaal zijn. Toch kwamen de toenmalige FIFA-president Sepp Blatter en zijn maten ermee weg. Inmiddels weten we waarom. Zo’n beetje de helft van de stemgerechte FIFA-leden had een enveloppe met inhoud onder de hotelkamerdeur geschoven gekregen. Dus gingen de schermen van het weerbericht even op zwart.

Beademingsapparaat

Waarna in 2015 doodleuk werd besloten om voor 2022 de hele voetbalkalender om te gooien en het WK in de winter te houden. Weer lieten alle bonden, dus ook de KNVB, het gebeuren. Maar eerlijk is eerlijk: de Qatari zelf hadden op die bewuste 2 december 2010 wel beloofd om alle stadions van airco’s te voorzien. Ontelbare airco’s. Daarom besloot ik om twaalf jaar later polshoogte in het Khalifa Internationaal Stadion te nemen, waar op vrijdag 25 november Nederland – Ecuador wordt gespeeld. En inderdaad, op strothoogte zijn ontelbare ronde gaten in de tribunewand aangebracht. Net als op de eerste ring. Gaten rondom het hele stadion en steeds op een meter afstand. Dit zijn dus de airco’s, die koude lucht het stadion in blazen die vanuit een centrale koelcel in hartje Qatar richting het stadion wordt gepompt. De koelcel bevat een ijsberg, waartegen tien Titanics kansloos zouden zijn. En inderdaad, op tien meter van de gaten in de stadionwand blijkt de temperatuur van 51 naar zo’n 28 graden te zijn gezakt. Dan de middenstip, recht onder het open dak. Welnu, daar brak het zweet me toch uit. Weliswaar geen 51 graden, maar wel dik boven de 30. Maar wat maakt het uit, ik heb Oranje tijdens het WK 1994 in Orlando bij 40 graden tegen Ierland zien spelen. Met na afloop Frank Rijkaard minutenlang aan een beademingsapparaat. Een paar dagen later werd ook nog bij 35 graden in Dallas Nederland – Brazilië gespeeld, dus waar hebben we het over? Toen ging het WK gewoon in de zomer door, kon daarna iedereen op vakantie en begonnen alle competities keurig op tijd in augustus en september. In Qatar wordt het allemaal anders. De airco’s in de stadions bewijzen dat de omstandigheden zeker niet extremer hoeven te zijn dan in 1994 of tijdens het WK 2014 in de Braziliaanse stad Fortaleza bij Nederland – Mexico. Toch heeft de FIFA in 2015 besloten om zeven jaar later de hele voetbalkalender om te gooien en het WK binnen 29 dagen tussen 20 november en 18 december te laten afwerken. Dit betekent dat er in Qatar om de drie dagen moet worden gespeeld, terwijl daar standaard vier dagen voor staan. Overigens gaf de KNVB ook in 2015 geen kik en berustte in het door FIFA-president Sepp Blatter & Co opgelegde lot.

MASTERS MAGAZINE

Benieuwd naar de rest van het artikel? In de najaarseditie van MASTERS een interview met LVMH-baas Bernard Arnault (“de rijkste man ter wereld zijn deed me niks”), een rijimpressie van de elektrische Audi RS e-tron GT, op reportage met de ‘bomenmatchmakers’ van The Green Contractors, een interview met sterrenchef Dick Middelweerd en op bezoek in Barcelona bij Ronald Koeman. ⁠De oorlog, de klimaatcrisis, het energieprobleem… Meer dan ooit wordt een beroep gedaan op leiderschap en ondernemerschap. Met MASTERS EXPO | The Colourful Edition (8 t/m 12 december, RAI Amsterdam) willen wij op onze manier een bijdrage leveren en de wereld een duwtje in de juiste richting geven. In deze editie van MASTERS een kleurrijke preview van de meest exclusieve zakenbeurs. Tijd om vooruit te denken, te vernieuwen, te verbinden! ⁠

MASTERS #51