Hytender: baanbrekende boot

Een dubbele primeur! De Hytender 28HY Monza is de eerste zeewaardige full carbon tender die zowel snel hybride als volledig elektrisch kan varen. Tegelijkertijd is het de eerste in de wereld met een 800 volt hybride systeem. Een baanbrekende boot die vooroploopt in de verduurzaming van de jachtindustrie. Interview met medeoprichter Jurjen Eerkens. “Wij hebben de tender van de toekomst in huis.”

Tekst: Bart-Jan Brouwer

Beeld: John van Helvert (portret) | Ellen Ophuijsen

Wat is jouw achtergrond?

“Ik kom uit de weg- en waterbouw en heb als machinist en kapitein op zowel container- als riviercruiseschepen gevaren. Ook was ik nautisch technisch directeur van een grote cruiserederij en startte ik met anderen een cruisemanagementfirma, waarbij ik verantwoordelijk was voor het nautische en technische gedeelte. Ik loop dus al een tijdje mee in de maritieme wereld en heb de nodige bagage opgedaan. Zes jaar geleden ontmoette ik Stephen van den Berg, de eigenaar van Ribbon Yachts. Hij had een 45 voet lange tender gerealiseerd. Het rompontwerp kwam bij Vripack Yacht Design in Sneek vandaan, het prototype had hij laten bouwen bij Contest Yachts in Medemblik. Het was echt een mooi ontwerp, anders dan andere. Daar ligt zijn kracht ook, voor de technische kennis klopte hij bij mij aan. Met hem heb ik zitten brainstormen en we kwamen tot de conclusie dat er behoefte was aan trailerbare tender die ook met superjachten mee aan boord kan, en dus een gewicht van minder dan tweeënhalve ton moest hebben, de kritieke grens om hem via een hijskraan aan boord te takelen.

Op dat moment waren wij al aan het testen met hybride schepen voor de beroepsvaart, omdat daar volgens ons de toekomst ligt. Die techniek besloten we daarom ook toe te passen op de tender van Stephen. Daartoe hebben we het bedrijf Hytender opgericht, dat een samenwerking is aangegaan met Ribbon Yachts. Zij hadden het prachtige ontwerp van het casco, wij de knowhow en de techniek. Het prototype was gemaakt van composiet, dat relatief zwaar is. Een carbonexpert met ervaring in de Formule 1 en botenraces vonden we bereid om de romp zoals die was te bouwen in prepack carbon. De twee hull-delen wegen samen slechts 400 kilogram, die kun je met twee man tillen. Kortom: door de krachten te bundelen zijn we tot een tender gekomen die zowel elektrisch, hybride als snel kan varen. Dat is een unieke prestatie! Wij zijn de eerste in de wereld die dit voor elkaar hebben gekregen.”

Waarom is de combinatie hybride en snel varen zo lastig?

“Er zijn heel veel elektrische sloepjes en bootjes, dus zou je denken dat ook een speedboot wel elektrisch kan. Maar dat is niet zo. Wanneer je met een boot in plané wilt blijven, waarbij de romp over het wateroppervlak glijdt, moet je onafgebroken gasgeven. Een auto rolt uit wanneer je de voet van het gas haalt, een boot wordt meteen door het water geremd. Dus het vraagt heel veel vermogen. Zou je alleen met accu’s werken, dan moet je een gigantisch pakket aan boord meenemen waardoor de tender te zwaar wordt. Daarom hebben wij een combinatie gezocht in de hybride techniek: een combinatie van diesel en een accupakket. En dan wel een pakket dat vergelijkbaar is met de nieuwste technieken die nu in de autobranche gangbaar zijn – accu’s van 800 volt bijvoorbeeld, waar Porsche mee rijdt. Wij werken met watergekoelde lithium-metaal accu’s om de snelle stroomvraag die je nodig hebt om het schip uit het water te stuwen te kunnen koelen. En ook de elektromotoren, en zelfs de drives, zijn watergekoeld. In de nabije toekomst zal de dieseltechniek plaatsmaken voor alternatieve brandstoffen zodra die beschikbaar zijn, zoals methanol. Dan heb je een volledig groen schip en ben je welkom in alle havens. Want vergeet niet dat veel havens binnenkort milieuzones zullen zijn waar vervuilende vaartuigen worden geweerd.”

Leg nog even uit: ik lig met mijn superjacht voor Monaco en wil aan land gaan.

“Met onze tender kun je vol gas naar de haven toe. Vlak voor de haven zet je de motor af en vaar je volledig elektrisch, schoon, de haven in. Wil je terug naar het schip, dan vaar je wederom elektrisch de haven uit. Op zee geef je vervolgens vol gas en met opgeladen accu’s kom je weer bij je jacht aan. De tender kan dus én volledig elektrisch én hybride varen.”

Je zegt al dat het een uniek concept is, een gat in de markt. Ben je niet bang dat spoedig andere partijen daarop in zullen springen?

“We hebben een flinke voorsprong, maar zullen ongetwijfeld op de hielen worden gezeten. Zo kondigde Porsche eind juni aan dat het samen met Frauscher de komende jaren een elektrische boot gaat ontwikkelen, ook met een 800 volt-systeem. Maar wij zitten niet stil en zullen elke dag door-ontwikkelen.”

In 2018 en 2019 stonden jullie op MASTERS EXPO met de Ribbon R27HY.

“Dat was de eerste versie, met een casco van composiet en slechts één aandrijving. In 2021 hebben wij het demomodel daarvan geleverd aan een superjacht op de Middellandse Zee. Met die tender is heel Corsica rondgevaren met een gemiddelde snelheid van 25 knopen, zonder te stoppen. Die mensen waren super enthousiast over de vaareigenschappen: hij beukt goed door de golven en door de sprayrail blijf je bovendien droog. Intussen zijn we weer een paar flinke stappen verder en is het volgende model vaarklaar, de Ribbon R28HY Monza: met full carbon casco, een topsnelheid van 40 knopen en de ingekochte componenten – de waterjets van Rolls-Royce en de motoren van Steyr – aangepast naar onze software en techniek. Dat was een langdurig proces, want wie waren wij nou vergeleken met zulke grote bedrijven? We zijn er drie jaar mee bezig geweest om Rolls-Royce ervan te overtuigen dat hun waterjets ook door een elektromotor kunnen worden aangedreven. Wij moesten inbreken in de gevestigde orde en hadden daarvoor een lange adem nodig.”

Zijn jullie nu pas klaar om de tender uit te rollen?

“Ja. Heel bewust hebben we de Hiswa laten lopen en zijn we het traject met MASTERS aangegaan. In december is de Ribbon R28HY Monza te bewonderen tijdens MASTERS EXPO in RAI Amsterdam. En afgelopen juni lag hij aangemeerd aan het terras van De L’Europe tijdens MASTERS SUMMER EDITION. De reacties waren fenomenaal! Mensen lieten al weten in welke kleur en met welke stoffering ze hem willen hebben. We gaan ook geen serie bouwen, maar denken aan een productie van twee, misschien drie exemplaren per jaar. Daartoe zijn we nu bezig met de bouw van een nieuwe productiehal in Dodewaard. Je kunt de boot – met een lengte van 8,30 meter en een breedte van 2,50 meter – helemaal op maat bestellen, precies zoals jij hem wilt. Elk exemplaar is uniek, er zullen niet twee dezelfde rondvaren. Ook vanuit het buitenland komen al aanvragen binnen. Zo wil een Zwitser een Hytender hebben om mee op de Bodensee te varen.”

MASTERS MAGAZINE #55

Benieuwd naar de rest van het artikel? De magische najaarseditie van MASTERS Magazine is vanaf nu verkrijgbaar. Artificiële intelligentie is nu al niet meer weg te denken uit ons leven. Maar, is deze ontwikkeling iets om te vieren of te vrezen? Nemen Terminators de boel over of maken vriendelijke robots ons aardse bestaan nog gerieflijker? In deze editie wordt AI onder de loep genomen. Volgens filosoof Rowan Williams is het belangrijk om te onthouden dat AI, wat het ook doet, altijd imiteert. En dat wij ons als mens onderscheiden door vindingrijkheid. Een mooi voorbeeld is vastgoedondernemer André Snippe, die in Hoofddorp een hypermoderne stadswijk laat verrijzen. Of nautisch ontwerper Jurjen Eerkens, die met zijn Hytender een baanbrekende boot heeft ontwikkeld die vooroploopt in de verduurzaming van de jachtindustrie. Deze en meer vindingrijke ondernemers sieren de pagina’s van deze editie. Waarin ook wordt vooruitgekeken naar MASTERS EXPO | The MAGICAL Edition, onze exclusieve zakenbeurs óók ontsproten uit vindingrijkheid.

Bestel hier MASTERS Magazine #55