Search
Close this search box.
Search
Close this search box.

Architectuur in het wild

Een bijzondere locatie nodigt uit tot bijzondere architectuur, waarmee de mens zijn plek opeist in de natuur. Zoals de hier besproken vijf projecten laten zien. “Overal word je omarmd door de natuur.”

Tekst: Jeroen Junte

The W.I.N.D. House – UNStudio

Als een klavertje vier ligt The W.I.N.D. House van het internationale architectenbureau UNStudio in de polders van Noord-Holland. Het is een landelijke villa met klassieke vleugels maar dan een eigentijdse expressieve vorm. “De verschillende woonfuncties als slapen, werken, koken en badderen zijn verdeeld over de vier klaverbladen, zij het kriskras door elkaar, bijvoorbeeld slapen boven de muziekkamer”, vertelt architect Ben van Berkel. “Het huis heeft geen kolommen of dragende binnenmuren. De flexibele open vertrekken zijn met elkaar verbonden door een transparant ogende trap. In een soort oneindige 8-vorm kun je door het huis bewegen en toch voortdurend met elkaar in contact zijn.”

Privé vertrekken als slaapkamers en werkkamer liggen aan de achterkant van de organische villa met uitzicht op een bosrand. Aan de voorkant liggen keuken en eetkamer aan een uitgestrekt polderlandschap. “Maar de plattegrond van het huis is opzettelijk flexibel, zodat het relatief kan worden aangepast aan veranderende leefomstandigheden, bijvoorbeeld als de kinderen het huis uitgaan.” De opmerkelijke klavervorm is ook een manier om het huis te verbinden met het weidse polderlandschap. De zijmuren zijn gesloten, de voor- en achtergevel zijn geheel van glas. Een sierlijke inkeping in deze glasgevels bakent de ‘klaverbladen’ af in raampartijen die schuin op elkaar staan. Daardoor ontstaan telkens veranderende zichtlijnen op de omgeving vanuit de vier vleugels, net zoals ook de vier seizoenen vloeiend in elkaar overgaan. “Omdat het glas een spiegelende coating heeft, zie je soms een donkere reflectie van de natuur in het tegenovergelegen raam, wat een bijna surrealistisch effect geeft.” Het riante dakterras over de volle breedte van de villa biedt een grand view: vanaf daar kijk je kilometers ver over het vlakke polderlandschap.

Het interieur zit vol domotica. Met een touchscreen in het trappenhuis kan het leefklimaat in het hele huis worden geregeld, maar ook voor elk vertrek afzonderlijk. Ook veiligheid en duurzame snufjes als koud- en warmteopslag en zonnepanelen worden zo afgestemd. “Zo hebben we uiteindelijk een comfortabele en energieneutrale woning gerealiseerd.” Het smart home is afgewerkt met duurzaam hout in een decoratief reliëf op de zijgevels voor maximale draagkracht en efficiënte waterafvoer.

Met zijn bureau UNStudio ontwerpt Van Berkel grootse en meeslepende architectuur als de Erasmusbrug in Rotterdam of het metrosysteem van Doha, Qatar. Toch boog hij zich persoonlijk over The W.I.N.D. House. “Het ontwerp van een woonhuis is een intieme inventarisatie van een persoonlijk leven. Hoe leven de bewoners samen? Hoe staan ze op? Hoe eten ze? Wat zijn hun rituelen? Juist in dat kleinschalige schuilt de essentie van architectuur: het creëren van veilige, aangename leefomgevingen.”Foto: Fedde de Weert

Duinvilla – Hilberink Bosch Architecten

De Duinvilla van architectenbureau Hilberink Bosch heeft drie verschillende leefniveaus die toch allemaal op de begane grond liggen. Hoe dat mogelijk is? Door de ligging op een duin van stuifzand op de Utrechtse Heuvelrug. “De architectuur is om dit niveauverschil heen geboetseerd”, aldus architect Geert Bosch. De villa is opgebouwd uit vijf betonnen slabs die geschakeld in de duin zijn geschoven. Vanaf de living op de eerste verdieping loop je de duintop op, vanaf de begane grond heb je uitzicht op de lager gelegen natuurtuin en vanaf het binnenzwembad loop je zo het bos in, terwijl het – door de trap naar de bovenliggende woonkamer – voelt als een souterrain. “Waar je ook bent, in de werkkamer, het gastenverblijf, de living, het zwembad of op een van de vier terrassen, overal word je omarmd door de natuur.”

De gestapelde vorm dankt de villa aan de wens van de opdrachtgever om genoeg plek te maken voor zijn kunstverzameling. “Daarom hebben we gekozen voor lange rechte muren.” Om een harde knip tussen de strakke architectuur en de natuur te voorkomen, heeft architect Bosch deze grens heel geleidelijk afgebakend. Het betonnen terras en het zand en gras grijpen als lange vingers in elkaar. Het regenwater wordt opgevangen in een rechthoekige vijver die samenvalt met de strakke architectuur, maar gaandeweg verandert in een grillige natuurvijver om uiteindelijk in het bos te eindigen. Vanaf de straat is er weliswaar eerst een soort hof met toegang tot de verschillende woonfuncties: garage, gastenverblijf en voordeur. Maar een onderdoorgang van het huis – je loopt letterlijk onder de living en bijbehorend terras door – geeft meteen een sneakpreview van de achterliggende natuur.

Door uitgebalanceerd materiaalgebruik wordt de Duinvilla niet alleen omarmd door groen, de natuur is ook naar binnengehaald. “We zijn met dennenschors naar de baksteenfabriek gegaan om een steen met het juist kleurpalet te kiezen. Dat is uiteindelijk een steen geworden van drie kleisoorten. De lengte varieert van twintig tot wel honderd centimeter, zodat het geen eentonig metselwerk is maar een grillige steenmuur die oogt als boomschors.” Het berkenbosje dat voor de bouw moest worden gekapt, is door ontwerper Piet Hein Eek verwerkt tot een organische muurkast waarin de hele stam zichtbaar is. De bronskleurige kozijnen van geanodiseerd aluminium veranderen onder invloed van zonlicht van kleurintensiteit. Zelfs het beton oogt natuurlijk, omdat het exact dezelfde kleur heeft als het duinzand. “Aanvankelijk wilden we beton maken van dat duinzand, maar dat bleek door de korrelstructuur niet mogelijk. Wel is het beton op verschillende manieren afgewerkt: van ruw geborsteld op het terras tot glanzend gepolijst in de entreehal, en alles daartussenin.” Op deze manier gebruikte Hilberdink Bosch slechts drie materialen: hout, beton en natuurbaksteen. “Enige terughoudendheid is wel op z’n plaats in een landschap dat in de IJstijd is gevormd.”

 

De overige bijzondere projecten lees je in MASTERS #47. Nooit meer iets missen van MASTERS? Met 4 spraakmakende MASTERS edities, de jaarlijkse LXRY LIST en nog veel meer extra’s ontvang je eenvoudig veel leesplezier thuis: inhoudelijke reportages, geweldige fotografie en unieke merken, trends en plaatsen in de wereld. Doe het jezelf of een dierbare cadeau. Sluit nu gemakkelijk je abonnement hier af.Foto: Jeroen Junte