De afgelopen jaren zijn veel mensen anders over reizen gaan nadenken. Sommigen vinden het niet langer verantwoord om een vliegvakantie te boeken, anderen zoeken juist een verre bestemming voor de ultieme beleving. Waar liggen de kansen voor de travel branche? Zeven reisondernemers laten hun licht schijnen op de toekomstbestendigheid van reizen.

Beeld: © MASTERS Collective | Synthografie: Bart-Jan Brouwer
Tekst Bart-Jan Brouwer

Welke trends in reizen neem jij waar op dit moment?

Harco van Uden: “Men reist bewuster, op twee vlakken. Ten eerste wordt gekozen voor een bestemming die men écht nog een keer wil meemaken, liefst met familie of vrienden samen. Dat is een gevolg van de coronatijd, die ons heeft geleerd dat reizen niet iets vanzelfsprekends is en dat het leven vergankelijk is. Ten tweede wordt meer nagedacht over wat de impact van het reisgedrag is.”

Marcello Pacenti: “Wij spotten vijf trends. Ten eerste vragen klanten meer van hun reisorganisator in de vorm van luxe en de manier van reizen: ze willen weg van de massa, het alledaagse. Ten tweede: de rode draad bij al onze reizigers is dat zij storytellers willen worden, iets meemaken dat lang in hun geheugen gegrift staat en waarover zij bij terugkomst kunnen vertellen. Ten derde staan bijzondere locaties, ervaringen en ontmoetingen hoog op het lijstje. Ten vierde is er interesse naar zeer speciale themareizen, vooral in de nichemarkt. En tot slot: service, service, service: 24/7 bereikbaar zijn, vanaf het eerste contact tot aan de thuiskomst en de evaluatie van de reis.”

Arjan Kers: “De reislust onder Nederlanders is onverminderd groot, de behoefte om naar het buitenland te reizen is nog altijd sterk aanwezig. Daarbij zie ik wel dat er een groeiende vraag is naar duurzamere reisopties, er een toename is van technologiegebruik voor reisplanning en boekingen, en zien we een verschuiving naar meer authentieke en lokale ervaringen.”

Tim van der Wel: “Ten eerste merken we bij Avila Reizen dat de behoefte om te investeren in ‘samen herinneringen opbouwen’ steeds meer toeneemt. Ten tweede dat mensen echt bijzondere dingen willen meemaken, op de meest exotische locaties ter wereld, en hierbij wel van comfort, goede service en begeleiding genieten. Ten derde beseft men meer en meer dat reizen een verrijking voor de geest is, creativiteit bevordert en boven alles inzichten geeft in wat er echt toe doet in het leven. Tot slot zien we ook dat de behoefte om iets terug te doen voor de wereld toeneemt, bijvoorbeeld in de vorm van natuurbescherming.”

Gunay Uslu: “Mensen willen zichzelf steeds vaker in de watten laten leggen op reis: ruime kamers, bijzonder goed eten en drinken, veel keuzemogelijkheden. Dat zien we terug in onze prachtige hotels op Curaçao: The Rif en het Mangrove-resort.”

Suzanne Kochen: “Mensen willen langzamer en intenser reizen. Ze zoeken meer een balans tussen een actieve vakantie en het ontdekken van de bestemming aan de ene kant, en ontspanning aan de andere kant. Wij spelen daarop in door meer tijd te bieden op de bestemmingen die wij aandoen. Waar veel rederijen slechts een ochtendje een eiland aandoen, blijven wij daar een hele dag of wel twee dagen. Een andere trend die wij waarnemen is dat steeds meer mensen de cruise als onderdeel van hun reis zien, bijvoorbeeld een week cruisen tijdens een drieweekse reis door Midden-Amerika.”

Oscar Haartman: “Bij accommodaties en dienstverleners rondom safari’s in Afrika is een zeer sterke en brede beweging naar duurzaamheid gaande. Iedereen probeert op zijn eigen wijze verbeteringen aan te brengen en de footprint te verkleinen. Aan de klantenkant zien we steeds meer drie-generatie-reizen, dus grootouders die kinderen en kleinkinderen op safari uitnodigen.”

Welke drie hedendaagse ontwikkelingen hebben de meeste impact op het reisgedrag van de consument?

Harco van Uden: “Ten eerste, onze recente ervaring met covid. Corona heeft ons keihard gewezen op onze vergankelijkheid. Daarom wil men plannen en wensen niet uitstellen, maar nú die droomvakantie ondernemen. Ten tweede, de huidige oorlogen. Men kiest voor landen die historisch niet of weinig bij conflicten betrokken zijn geweest, denk aan Canada, Zuid-Afrika en Costa Rica. Hoewel de reiziger niet terugdeinst om naar de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië en de Baltische staten te gaan, ondanks de dreiging in die regio’s. Als een land niet in één zin wordt meegenomen in het nieuws, beschouwt men het als veilig. Ten derde, het klimaat. Mensen willen weten wat voor footprint ze achterlaten wanneer ze op reis gaan, en met name wat ze ter plaatse kunnen betekenen. Aan de uitstoot van vliegtuigen kunnen ze niet veel veranderen, hoewel sommigen het daardoor dichter bij huis zoeken of meer naar kwaliteit dan kwantiteit kijken: liever één keer een memorabele verre reis dan drie keer een strandvakantie aan de Spaanse kust. Op de locatie zelf kunnen ze makkelijker bijdragen aan duurzaamheid, door bijvoorbeeld te kiezen voor activiteiten die planetproof zijn en hotels die sustainability hoog in het vaandel hebben.”

Marcello Pacenti: “Ontwikkelingen die aanzienlijke invloed hebben op het reisgedrag zijn, om te beginnen, de opkomst van digitale platforms zoals online reisbureaus, boekingssites en reis-apps. Daardoor kunnen reizigers nu gemakkelijk reizen plannen, vergelijken en boeken vanaf hun smartphone of computer. Daarnaast maken innovaties zoals virtual reality het mogelijk om bestemmingen en accommodaties virtueel te verkennen voordat er wordt geboekt, waardoor consumenten beter geïnformeerd zijn. Een tweede ontwikkeling is de groeiende bewustwording over de impact van reizen op het milieu en de lokale gemeenschappen. Hierdoor zoeken steeds meer reizigers naar duurzamere en milieuvriendelijkere opties, zoals eco-vriendelijke accommodaties, lokaal geproduceerd voedsel en uitleg over wat men ter plaatse voor de lokale bevolking doet. Reizen bevordert de economie waardoor men meer geld heeft om de natuur te sparen. Tot slot verlangen consumenten steeds meer flexibiliteit en maatwerk in hun reiservaringen. Ze willen zelf kunnen bepalen wanneer en hoe ze reizen, en hebben behoefte aan een gepersonaliseerd aanbod van diensten die aansluiten bij hun individuele behoeften en voorkeuren. Dit heeft geleid tot een grotere vraag naar flexibele boekingsvoorwaarden, aanpasbare reisroutes en op maat gemaakte ervaringen die niet standaard in reispakketten zijn opgenomen.”

Arjan Kers: “De drie hedendaagse ontwikkelingen die volgens mij de meeste impact hebben op het reisgedrag van consumenten zijn de opkomst van duurzamer toerisme, de digitalisering van de reiservaring en de invloed van sociale media op reisbeslissingen. Reizen met oog voor milieu en lokale impact worden steeds belangrijker voor reizigers, terwijl technologische vooruitgang de manier waarop mensen reizen en accommodaties boeken verandert. Sociale media spelen ook een grote rol bij het inspireren tot en beïnvloeden van reisbeslissingen.”

Tim van der Wel: “Om te beginnen de toegang tot informatie: het gemak waarmee we informatie kunnen vinden over alle uithoeken van de wereld en de mogelijkheden die te bezoeken, is nog nooit zo groot geweest als vandaag de dag. Tevens worden we continu geprikkeld door beelden en verhalen van over de hele wereld via magazines, kranten, internet en social media. Dit triggert velen om de mooiste plekken ter wereld ook zelf te willen ervaren. Vervolgens milieubewustzijn: het bewustzijn over de impact van reizen wordt steeds groter. Natuurlijk is er de discussie over CO2-uitstoot. Een heel lastige, want er is nog geen echt goede oplossing die te compenseren, maar het zet veel mensen er wel toe aan om op een ander vlak iets te willen bijdragen aan natuurbescherming. Met Avila Reizen steunen we verschillende projecten wereldwijd om ecosystemen te beschermen – iets waar een gecontroleerde vorm van toerisme juist veel aan bij kan dragen – en hebben we een eigen project om kansarme kinderen te helpen in Venezuela. De discussie van zowel de negatieve als de positieve impact van reizen zal de komende jaren waarschijnlijk verder toenemen, ik zie dit persoonlijk ook als een grote kans. Een derde ontwikkeling met impact op het reisgedrag is onzekerheid: eerst de coronapandemie en nu de oorlog in Oekraïne en Palestina maken dat veel mensen, bewust of onbewust, wanneer het kan iets positiefs willen meemaken. En als ik er nog één aan mag toevoegen: investeren in het hier en het nu. Reizen is misschien wel het allerbeste voorbeeld van hoe je in het hier en het nu iets moois kunt doen!”

Gunay Uslu: “Bij bedrijven die actief zijn in de reisbranche merk ik, gelukkig, dat duurzaamheid steeds een groter thema is. Zeker in de hotelwereld worden veel stappen genomen. Hotels die daar echt mee aan de slag gaan, zijn ook heel populair onder bepaalde doelgroepen. Daarnaast spelen technologische innovaties en daardoor de mogelijkheid van workations, werkvakanties, een belangrijke rol. Dat is een trend die het reislandschap best wel verandert, met langere verblijven en de behoefte aan accommodaties met werkvriendelijke voorzieningen. En ook willen mensen ervaringen die misschien niet alleen groots en meeslepend, maar vooral blijvend zijn. De focus ligt op het maken van bijzondere herinneringen en het opdoen van nieuwe inzichten die lang na de reis blijven voortbestaan. Daar hoort ook kleinschaligheid bij.”

Suzanne Kochen: “Wij merken dat mensen later boeken, maar het is moeilijk om de vinger erop te leggen waarom dat precies is. Ik denk toch door de vele dingen die de laatste jaren in de wereld gebeuren: men is een beetje huiverig om ver van tevoren te boeken, want je weet niet hoe de wereld tegen die tijd eruitziet. Dat geldt voornamelijk voor onze cruises in het Middellandse Zeegebied en de Caraïben, want daarvoor zijn altijd nog kort van tevoren vluchten verkrijgbaar.”

Oscar Haartman: “Ten eerste is er voor verre reizen zeker nog een inhaalslag gaande, na covid. De reizen die wij aanbieden vereisen vaak iets meer planning vanuit de klant, en daar is nu weer alle ruimte voor. Ten tweede zijn duurzaamheid en bewust reizen uiteraard ontwikkelingen waar men in onze branche niet omheen kan: men kijkt over het algemeen toch selectiever naar bijvoorbeeld het aantal vliegbewegingen op jaarbasis. Tot slot – open deur – de kracht van social media: via deze kanalen hebben klanten soms al een heel sterk beeld van wat ze willen meemaken.”

Hoe speel jij als ondernemer op deze actualiteiten in?

Harco van Uden: “Wij volgen in de basis de wet: mag je niet reizen naar een bestemming, dan zullen we dat ook niet aanmoedigen. Jordanië, dat aan Israël grenst, kun je dus gewoon bij ons boeken. Maar we nemen die bestemming niet commercieel actief mee, dan kies ik liever voor landen waar helemaal niemand moeite mee kan hebben. Wij doen honderdvijftig bestemmingen, dus er blijven er meer dan genoeg over waarover geen discussie is. En wat de klimaatdiscussie betreft, hebben wij ons de vraag gesteld: waar ligt onze verantwoordelijkheid? De mens is vrij om te reizen. Dat wij op het klimaat moeten letten, onderschrijven wij. Alleen dat betekent niet dat we het overnight met z’n allen kunnen oplossen.”

Marcello Pacenti: “Wij spelen op de actualiteit in door ons aan te passen aan de behoeften en verwachtingen van de consument. Zo richten wij ons op het bevorderen van duurzaam toerisme door samen te werken met eco-vriendelijke accommodaties en organisaties en bieden wij flexibele boekingsvoorwaarden aan om tegemoet te komen aan de behoefte aan flexibiliteit en persoonlijke wensen van onze klanten.”

Arjan Kers: “Wij spelen hierop in door een helder en fair aanbod van reizen met oog voor lokale economie en bevolking aan te bieden. We integreren technologieën zoals AI en machine learning in onze diensten en betrekken onze klanten actief via sociale media en online platforms. Maar we vergeten ook het lokale ondernemerschap niet. Dan denk ik aan onze TUI shops in de winkelstraat. Persoonlijk advies en service van een reisexpert is nog altijd hoog gewaardeerd, zeker in dit after-covid-tijdperk. Wij hebben momenteel honderdveertig reisbureaus en openen geregeld nieuwe shops wanneer zich een mooie locatie voordoet.”

“De vliegtuigen van vandaag de dag zijn nog niet duurzaam, maar de ontwikkeling om luchtvaart schoner, stiller en zuiniger te maken zijn er zeker”

 

Tim van der Wel: “Avila Reizen zit voor wat betreft bovenstaande trends in de juiste niche. We bieden bijzondere reizen op maat aan naar alle werelddelen, met name in het topsegment. Goed georganiseerde comfortabele expedities, luxe vakanties, maar ook speciale thema’s als culinair, fotografie, kunst en wildlife behoren tot onze expertise. We zetten vol in op toegevoegde waarde in de vorm van service, kwaliteit, advies en netwerk. Onze internationale kantoren en contacten plus een jarenlange partnership met National Geographic maken dat we vaak deuren kunnen openen die voor anderen gesloten blijven.”

Gunay Uslu: “Werken aan een meer duurzame sector is mijn grote opdracht als CEO. Je bent als reisonderneming alleen toekomstbestendig als duurzaamheid in je DNA gaat zitten. Best wel een omslag hoor, zeker in deze branche. Maar het moet. Natuurlijk kunnen we dat niet alleen. Daar is een open houding voor nodig en nauwe samenwerking tussen bedrijven, overheid, kennisinstellingen – en eigenlijk ook met de mensen die zich grote zorgen maken en demonstreren. Wat betreft workations en kleinschaligheid en bijzondere herinneringen: dat past helemaal bij ons merk By June. Mooie accommodaties op bijzondere plekken, niet te veel kamers maar juist persoonlijke aandacht. Je boekt vlucht, verblijf en huurauto. Dit is ook perfect voor young professionals die een aantal dagen of weken vanaf een andere locatie willen werken.”

Suzanne Kochen: “Om in te spelen op het later boeken van cruises, doen wij iets wat we normaal gesproken niet graag doen en dat is mensen triggeren met een promotie. Boek je nu voor volgend jaar, dan kun je verschillende privileges aan boord verwachten. Zo krijgen klanten een tegoed dat zij aan boord kunnen besteden, bijvoorbeeld voor een lekkere behandeling in de spa. En waar we normaal in het voorjaar al adverteren voor de winter, doen we dat nu voor de zomermaanden.”

Oscar Haartman: “Wij werken onder meer volgens het Kompas Duurzaam Reizen. Dit Kompas ondersteunt in het verder verduurzamen van reisorganisatie en reisproducten. Ten aanzien van wat men op social media ziet, leggen we vooral uit wat de context is, wij vertellen het eerlijke verhaal.”

Hoe gaan jullie om met de klimaatdiscussie die reizen in een negatief daglicht stelt?

Harco van Uden: “De positieve bijdragen van reizen zijn nog altijd groter dan de negatieve. Denk aan natuur- en cultuurbescherming, werkgelegenheid, armoedebestrijding, verbinding en persoonlijk geluk. Het enige negatieve is de impact op het milieu, op onze aarde. Stoppen met reizen zou meer problemen veroorzaken en zou uiteindelijk zelfs het einde van ons ras kunnen betekenen. Maar we kunnen wel bewuster reizen, en dat moedigen wij ook aan. Op onze website leggen we per accommodatie en activiteit van een reis uit of die positief, gemiddeld of negatief bijdraagt. Zoals Coca-Cola op haar website laat weten hoeveel suiker een fles of glas bevat. Dan kan de consument kiezen of die er wel of niet in meegaat. Bovendien storten wij 1 procent van de reisopbrengst in de ExperienceEarth Foundation, die investeert in projecten en organisaties die de wereld beschermen zoals het Wereld Natuur Fonds. Ook ondersteunen wij AeroDelft, een studententeam van de TU Delft dat – samen met KLM Royal Dutch Airlines – de mogelijkheden verkent voor waterstof in de luchtvaart. Wij geloven niet in compensatie, maar in innovatie. Want reizen is zó belangrijk. Het is de enige objectieve manier nog om informatie te vergaren.”

Marcello Pacenti: “Door gezamenlijke inspanningen kunnen wij de impact van reizen op het milieu verminderen en positieve veranderingen teweegbrengen in de reisindustrie, maar dit kan uitsluitend impact hebben wanneer wij dit met z’n allen doen. BMS-Travellers zoekt de samenwerking met andere belanghebbenden, zoals overheidsinstanties, NGO’s en lokale gemeenschappen, om duurzame oplossingen te ontwikkelen. Daarbij stellen wij ons transparant op over onze inspanningen onder meer door te rapporteren over milieuprestaties en te reageren op feedback van klanten over duurzaamheid.”

Arjan Kers: “Dat mensen niet meer zullen reizen is een utopie. Wij spannen ons in om reizen daar waar het mogelijk is, zo duurzaam mogelijk te maken, want we vinden het een belangrijk thema. En die inspanningen gelden voor de hele klantreis, van kleine initiatieven in de interne processen in Nederland tot ondersteuning van grote projecten in het buitenland. De vliegtuigen van vandaag de dag zijn nog niet duurzaam, maar de ontwikkeling om luchtvaart schoner, stiller en zuiniger te maken is er zeker. Wij zetten al jaren in op vlootvernieuwing zodat onze reizigers de beste reisbeleving hebben én vliegen met de zuinigste optie.”

Tim van der Wel: “We communiceren graag over de positieve kant van reizen die nu vaak onderbelicht blijft (zonder de negatieve kant te ontkennen, en op dat vlak discussiëren we mee hoe we die kunnen minimaliseren). Op het gebied van natuurbescherming, soortenbehoud, armoedebestrijding en vrede en begrip liggen ook heel veel kansen. Eén van onze kernmissies is om een positieve impact te maken op de bestemmingen die we aanbieden.”

Gunay Uslu: “Het is vaker gezegd: een wereld zonder reizen is eigenlijk niet realistisch. Wat we wél kunnen doen, is hard werken om reizen duurzamer te maken. Ik wil niet aan de zijlijn roepen dat het allemaal beter en anders moet, maar zelf handen uit de mouwen steken. Want ik ben ervan overtuigd dat het duurzamer kan. Een voorbeeld is dat we met de hotels waarmee we samenwerken een code ondertekenen waarin ze een stappenplan voor vergroening volgen. Dat gaat om het gebruik van duurzame stroom tot het inzetten van elektrische voertuigen voor de luchthaventransfers.”

Suzanne Kochen: “Explora Journeys is onderdeel van de MSC Group, de grootste maritieme organisatie wereldwijd, die ontzettend veel onderzoek doet op het gebied van duurzaamheid in de scheepvaart. Daar kunnen wij enorm van profiteren. De duurzame initiatieven op onze cruiseschepen variëren van ledverlichting, minimaal voedselafval en recyclebaar plastic tot meer ingenieuze vondsten zoals verf waar algen zich niet aan kunnen hechten. Daarmee wordt voorkomen dat verschillende micro-organismen in andere wateren terechtkomen en bovendien wordt het brandstofverbruik gereduceerd omdat er minder weerstand is. Nog een voorbeeld van duurzaamheid is het streven om waar mogelijk voedsel uit de regio te betrekken, ter ondersteuning van lokale gemeenschappen en om de koolstofuitstoot die gepaard gaat met vervoer over lange afstanden te verminderen.”

Oscar Haartman: “Om een toekomstbestendige reisindustrie te realiseren, is het van belang dat klanten zich bewust zijn van de positieve én negatieve gevolgen van reizen, en dat dragen wij ook uit. Een belangrijke negatieve impact is natuurlijk de reis ernaartoe. Maar we belichten ook de bijdrage van kleinschalig safaritoerisme aan het behoud en zelfs de uitbreiding van de natuur, die waanzinnig mooie ecosystemen die Afrika biedt. Ik ben er heilig van overtuigd dat zonder safaritoerisme al lang geen Big 5 meer in het wild te zien zou zijn. En dat is een enorm belangrijk bijeffect. Ook de betekenis van toerisme voor ontwikkeling, kansen, gelijkheid op lokaal niveau is niet te onderschatten.”

“Werken aan een meer duurzame sector is mijn grote opdracht als CEO”

 

Waar liggen naar jouw mening de grootste kansen in de reisbranche?

Harco van Uden: “In het ultiem ontzorgen en verrijken van de reiziger. Zo maken wij dingen mogelijk die je zelf misschien niet voor mogelijk had gehouden.”

Marcello Pacenti: “Wat opvalt is dat reizigers steeds meer interesse in duurzame reisopties tonen. Door duurzame reizen aan te bieden en samen te werken met eco-vriendelijke accommodaties en bestemmingen, kun je je als reisorganisatie onderscheiden. Ook zijn reizigers steeds vaker op zoek naar authentieke ervaringen die hen in contact brengen met de lokale cultuur, traditie en gebieden. Deze kans kun je benutten door het aanbieden van gepersonaliseerde reisroutes die buiten de gebaande paden gaan en het organiseren van activiteiten zoals 4X4 rijden in bijzondere gebieden, kooklessen, ambachtsworkshops en ontmoetingen met lokale bewoners. Dit doen wij al jaren, maar gaan steeds meer de nichemarkt op. Onze volgende stip aan de horizon is dat de reiziger zijn of haar eigen reispakket volledig zelf kan samenstellen, dus totaal onafhankelijk is. Elke reis wordt dan op het lijf van de reiziger geschreven.”

Arjan Kers: “Naar mijn mening liggen de grootste kansen in de reisbranche door goed te luisteren naar en in te spelen op de veranderende behoefte van de consument op het gebied van unieke, authentieke en gepersonaliseerde reiservaringen, opkomende bestemmingen buiten de gebaande paden maar ook reizen met verschillende mobiliteitsvormen. En het blijft belangrijk reizen toegankelijk te houden voor ieders portemonnee en niet alleen voor de happy few.”

Tim van der Wel: “Dat ligt er een beetje aan hoe je deze vraag bedoelt. Als ik verder borduur op hoe reizen een positieve impact kan maken, dan denk ik dat er vooral kansen liggen om grotere gebieden wereldwijd als beschermd natuurgebied aan te wijzen, en voor ieder gebied goed beleid op te stellen met een rol voor toerisme, die bijdraagt aan het beschermen van een gebied. En ik denk dat het UNWTO, de Wereldorganisatie voor Toerisme, met nog meer handvatten en regelgeving kan komen – die vervolgens natuurlijk moet worden overgenomen lokaal – om toerisme te laten bijdragen aan armoedebestrijding en ongelijkheid. Idealistisch, maar er zijn weinig branches die deze mogelijkheden, waar de wereld behoefte aan heeft, bieden.”

Gunay Uslu: “Verduurzaming, verduurzaming en verduurzaming.”

Suzanne Kochen: “Veel consumenten hebben nog nooit een cruise overwogen. Dáár liggen onze grootste kansen. De huidige clientèle van luxehotelketens als Six Senses, Aman Resorts en One&Only willen wij laten zien dat een cruiseschip een boetiekhotel is dat met je meereist. Op de EXPLORA I heeft iedereen een eigen terras en zijn er drie buitenzwembaden. Ook leuk: het is het eerste cruiseschip met een Rolex-winkel aan boord, naast winkels van Cartier, Piaget en Panerai. Wij zij een Zwitsers bedrijf, dus willen graag Zwitserse merken aan boord. Ook proberen wij dertigers, veertigers en vijftigers te overtuigen dat een cruise niet saai, oubollig en passief is, iets voor pensionado’s is. Onze cruises zijn juist geschikt voor actieve mensen die volop in het leven staan. Op onze schepen vind je avontuur, entertainment, activiteiten, ontspanning, een hoog serviceniveau, uitmuntend eten en alle gelegenheid om uitstapjes te maken. Op Mykonos plannen we bijvoorbeeld altijd een overnight in het weekend, zodat je ’s avonds lekker uit eten kunt gaan of het nachtleven in kunt. Het design van onze schepen doet denken aan een luxehotel, met verschillende bars, lounges en restaurants. Bij ons geen poespas en gala-avonden, maar een ontspannen manier van hoge kwaliteit ervaren. En alles aan boord is inbegrepen: het eten, de champagne, de fooien, internet…”

Oscar Haartman: “Er zijn heel veel kansen te noemen, maar specifiek voor wat betreft safari zou het uitbannen van stroperij een enorm verschil maken. Het zou de drempel voor het behouden en herstellen van gezonde ecosystemen veel lager maken, en daarmee ons natuurlijk erfgoed veiliger stellen – met alle sociale en economische voordelen en kansen die hierbij ontstaan.”

Op welke stappen die jouw bedrijf recent heeft gemaakt ben jij het meest trots?

Harco van Uden: “Ik ben het meest trots op het feit dat wij zonder mensen te ontslaan corona hebben overleefd. Vóór corona hadden wij vijftig man personeel, nu zelfs vijfenzestig. Dat was voor mij als ondernemer misschien wel de grootste uitdaging sinds ons bestaan. Ook ben ik er trots op dat wij tijdens ons vijfentwintigjarige bestaan continu met de wensen van de klant zijn meegegaan in plaats van te vertellen hoe wij vinden dat er gereisd moet worden. We hebben de ontwikkelingen goed gevolgd en letterlijk en figuurlijk met onze klant meegereisd, waardoor we staan waar we nu zijn.”

Marcello Pacenti: “Ik ben trots op de technologische oplossingen binnen het bedrijf, waaronder een verbeterde website, een upgrade van onze backoffice en een compleet nieuw reserveringsysteem. Verder de recente samenwerking met een stichting voor behoud van wildlife, waar de lokale bevolking direct bij betrokken is en dus van het toerisme profiteert. En ook onze bijdragen aan het welzijn van de medemens, bijvoorbeeld door sponsoring van een reis bij het Cure for Cancer gala, waarbij de hele opbrengst naar de stichting gaat.”

Arjan Kers: “Ik ben het meest trots op de recente stappen die ons bedrijf heeft gezet op het gebied van duurzaamheid, onder andere via onze TUI Care Foundation, zoals het verminderen van onze ecologische voetafdruk, het ondersteunen van lokale gemeenschappen en het implementeren van groene initiatieven in al onze activiteiten. Ook reizigers kunnen daar actief in bijdragen middels ons reisaanbod onder het label Fair Travel. En we maken het ook concreet; zo investeren we bijvoorbeeld in de installatie van vijfenvijftig laadpalen voor elektrische voertuigen op Curaçao, Aruba en Bonaire. We zijn oprecht en aantoonbaar bezig met dit thema.”

Tim van der Wel: “We zijn door de Nederlandse reisbranche verkozen tot beste aanbieder van verre reizen en beste reisorganisatie op het gebied van duurzaamheid. Vooral op die laatste benoeming zijn we erg trots.”

Gunay Uslu: “Eigenlijk op alles, omdat het zo’n mooi familiebedrijf is! Mag ik ook zeggen dat ik heel erg trots ben op de geweldige mensen die er werken? Want zonder hen kunnen we helemaal niets doen en kun je op geen enkel terrein stappen zetten.”

Suzanne Kochen: “Ik vind het wel heel geweldig dat onze schepen RINA Dolphin-gecertificeerd zijn voor een minimaal onderwatergeluid, zodat de zeedieren daar geen last van hebben.”

Oscar Haartman: “Een van de leukste actuele projecten is wat mij betreft de samenwerking met Stichting Right to Play en de daaruit ontstane Rwanda Cycling Experience. Een fietsreis, onder begeleiding van bekende wielrenners, gekoppeld aan het WK Wielrennen in 2025 in Rwanda. Check de website van Right to Play.”