Kunst in het groen

De kennis van Suzanne Swarts op het gebied van kunst gaat nog veel verder dan wat binnen de muren van ‘haar’ Voorlinden te bewonderen is. In MASTERS deelt de museumdirecteur haar inzichten, ervaringen en passie op welhaast poëtische wijze. Kunstwerkjes op zich!Tekst: Suzanne Swarts
Beeld: Tomas RiehleWie bij Venlo de grens oversteekt en een kleine drie kwartier doorrijdt, komt aan bij een oase in het Duitse rivierenlandschap. Tussen de bomen, planten en heuvels steken daken van baksteen en glas uit het groen. Ze maken iedere bezoeker nieuwsgierig naar wat komen gaat.

Art in parallel to nature. Door die uitspraak van schilder Paul Cézanne liet de Düsseldorfse kunstliefhebber Karl-Heinz Müller, rijk geworden met de handel in onroerend goed, zich inspireren toen hij Insel Hombroich maakte tot het museumeiland dat het nu is. Begin jaren tachtig kocht hij dit eilandje, gelegen in de bocht van het smalle riviertje de Erft. Op de grond stond alleen een negentiende-eeuwse villa, een vervallen orangerie en her en der een boom. Eromheen lagen boerenlanderijen, zich uitstrekkend zover het oog reikte. Nu, bijna veertig jaar later komen natuur, architectuur en kunst optimaal samen op het museumeiland Hombroich. Müller liet het water het land omsluiten, plantte bomen en struiken en creëerde terrassen en vijvers. Sindsdien is de natuur op het eiland alleen maar weelderiger geworden: de buxushagen reiken tot de hemel en de plantenranken gaan vrijelijk hun weg.Foto: Tomas RiehleMidden in de natuur zijn enkele tientallen gebouwen verscholen, die de in 2007 overleden Müller graag ‘begaanbare sculpturen’ noemde. Ze hebben de vorm van een labyrint, een koffiehuis, een kas of een loge. Kapelletjes in het landschap zijn het, alsof je stuit op een heilig huis waar ooit een bijzonder moment heeft plaatsgevonden. Wat je binnenin vindt, is meer dan bijzonder. Tijdens zijn leven heeft Müller werk verzameld van onder meer Henri Matisse, Yves Klein, Alexander Calder, Hans Arp, Kurt Schwitters en Rembrandt van Rijn. Maar ook beelden van de Rode Khmer en antieke kunst uit China behoren tot de collectie. Ze hangen in door de zon verlichte ruimtes, die nauwelijks mechanisch worden verwarmd. De deuren staan open, waardoor de wind vrijelijk naar binnen waait. Op de witgepleisterde muren zijn geen bordjes aangebracht die de bezoeker vertellen waarnaar hij kijkt. Er lopen geen suppoosten rond die je meer kunnen vertellen over deze wonderlijke combinatie van kunstfactoren. Alleen zo kan men de kunst ongestoord waarnemen. Toch is er in al die jaren dat Insel Hombroich bestaat nooit een geval van vandalisme of verstoring gemeld, heb ik mij laten vertellen. Ik begrijp het. Lopend door het landschap, zonder telefoonbereik, met slechts af en toe een andere bezoeker op mijn pad, komt het geen moment in me op de rust in dit bijzondere stukje wereld in gevaar te brengen. Ik durf alleen maar ademloos om me heen te kijken, mijn hoofd om de hoek van een nieuw bakstenen huis te steken, waar de levendige kleuren van nieuwe kunst me tegemoet schijnen. Op het landgoed zijn ook ateliers te vinden waar kunstenaars in alle kalmte kunnen werken aan hun nieuwe projecten. Ik stel me voor dat ik zo’n kunstenaar ben, omringd door tientallen inloopsculpturen in meer dan twintig hectare heuvelachtige natuur. Ik kan me geen meer inspirerende omgeving voorstellen.

Dit artikel nog nog veel meer lees je in MASTERS #46. Nooit meer iets missen van MASTERS? Met 4 spraakmakende MASTERS edities, de jaarlijkse LXRY LIST en nog veel meer extra’s ontvang je eenvoudig veel leesplezier thuis: inhoudelijke reportages, geweldige fotografie en unieke merken, trends en plaatsen in de wereld. Doe het jezelf of een dierbare cadeau. Sluit nu gemakkelijk je abonnement hier af.Foto: Suzanne Swarts